Azot jest niezbędnym pierwiastkiem chemicznym i można go znaleźć w różnych związkach w wielu naturalnych źródłach i przetworzonych produktach. Określenie zawartości azotu jest zatem istotnym aspektem w wielu branżach i laboratoriach. Na przykład w analizie żywności zawartość azotu w niej jest określana w celu późniejszego zbadania zawartości białka za pomocą współczynnika białka. Na przykład w przemyśle rolniczym, oznaczanie azotu w nawozach jest szczególnie ważne, ponieważ zawartość azotu jest istotną częścią składników odżywczych dostarczanych roślinom, a tym samym ma wpływ na jakość i cenę. W przemyśle chemicznym zawartość azotu ma ogromne znaczenie dla kontroli jakości, ponieważ jest to wskaźnik jakości np. opon (gumy) lub dodatków do paliw.
W analityce do oznaczania azotu stosuje się głównie trzy różne metody: Analiza Kjeldahl'a (mokra metoda chemiczna), the Metoda Dumas'a (analiza spalania) and NIR (podczerwień). Podczas gdy metoda Kjeldahla jest nadal ostateczną międzynarodową metodą referencyjną analizy azotu, metoda spalania Dumasa staje się coraz bardziej popularna. Alternatywnie stosowana jest również metoda NIR, ale w tym przypadku analiza musi być regularnie kalibrowana metodą referencyjną, np. metodą Kjeldahla.
Oznaczanie azotu wg. metody Johana Kjeldahla
Analiza azotu/białka według Kjeldahla jest nadal metodą referencyjną w analityce. Dzięki dużej uniwersalności metoda nadaje się do wielu zastosowań, m.in. analiza żywności, analiza paszy, analiza gleby lub wody. Oprócz wszechstronności, za metodą przemawia również bardzo wysoka precyzja. Szczególnie w przypadku bardzo niejednorodnego materiału próbki, ze względu na dużą masę próbki, nie ma prawie żadnej alternatywy dla metody Kjeldahla.
Oznaczanie azotu wg. metody Jeana Dumasa
Podczas gdy trawienie kwasem według Kjeldahla niszczy próbkę organiczną w raczej rustykalny sposób, spalanie oferuje bardziej elegancką i oszczędzającą czas opcję. Próbka jest poddawana kontrolowanemu utlenianiu, a powstałe produkty gazowe poddawane są dalszej analizie.